
مقدمه
بابک زنجانی، میلیاردر پرحاشیهای که سالهاست پروندههای فساد مالی و بدهیهای کلانش تیتر رسانههاست، دوباره به صحنه بازگشته است. این بار نه با نفت و دلار، بلکه با طلای دیجیتال. پروژهای به نام TALA Token (1OZT) که مدعی است هر واحدش معادل یک اونس طلای ۲۴ عیار است. در نگاه اول، این طرح شبیه نمونههای شناختهشده جهانی مثل «PAX Gold» یا «Tether Gold» به نظر میآید؛ توکنهایی که با پشتوانه واقعی طلا معامله میشوند. اما وقتی به جزئیات فنی، سوابق فردی و الزامات قانونی نگاه کنیم، تصویر کاملاً متفاوتی آشکار میشود.
TALA Token چه میگوید؟
در وایتپیپر فوریه ۲۰۲۵، سازندگان پروژه ادعا کردهاند که:
- هر توکن دقیقاً برابر یک اونس طلای ۲۴ عیار (۹۹۹.۹) است.
- بیش از ۱۰۰٪ پشتوانه طلا در خزانهها و بانکها ذخیره شده است.
- قراردادها توسط Certik و SlowMist حسابرسی شدهاند.
- کاربران میتوانند توکن را به راحتی نقد کنند یا با ۲٪ کارمزد به طلای فیزیکی تبدیل نمایند.
- نگهداری طلا هیچ هزینهای ندارد و نقدشوندگی آن «بالا و فوری» است.
همهچیز روی کاغذ جذاب است: دارایی دیجیتال با پشتوانهٔ فیزیکی، شفافیت بلاکچین و دسترسی آسان. اما همین وعدههای بیش از حد جذاب، اولین پرچم قرمز را بهدست میدهند.
بررسی فنی و ایرادهای بنیادی
۱. بلاکچین و قرارداد هوشمند
TALA Token روی Binance Smart Chain ساخته شده و از استاندارد BEP-20 استفاده میکند. این یعنی از نظر فنی هیچ تفاوتی با هزاران توکن دیگر ندارد و ارزشش فقط به پشتوانهای است که ادعا میشود.
اما وقتی به دادههای روی زنجیره نگاه کنیم:
- تعداد هولدرها انگشتشمار است (در بعضی نسخهها فقط ۱۲ کیفپول).
- نقدینگی در صرافیهای غیرمتمرکز نزدیک به صفر است.
- چند آدرس قرارداد متفاوت معرفی شده، بدون اینکه مشخص باشد کدام «رسمی» است.
این نشان میدهد برخلاف ادعا، بازار واقعی برای این توکن وجود ندارد.
۲. ادعای حسابرسی
نام شرکتهای بزرگ امنیتی مثل Certik و SlowMist در وایتپیپر آمده است. اما هیچ گزارشی روی وبسایت این شرکتها منتشر نشده. در پروژههای معتبر، لینک مستقیم به گزارش حسابرسی روی دامنهٔ حسابرس قرار دارد. نبود این لینک به معنای استفاده تبلیغاتی از نام برندها است.
۳. پشتوانهٔ نامشخص
در وایتپیپر گفته میشود که طلاها در خزانههای شرکت «Dotone Gold Co.» نگهداری میشوند. اما جستوجو در منابع رسمی هیچ اثری از چنین شرکتی نشان نمیدهد. نه شماره ثبت حقوقی، نه نشانی معتبر و نه حتی یک گزارش مالی.
ادعای «بیش از ۱۰۰٪ ذخیره» بدون ارائه سند بانکی یا شماره سریال شمشها تنها یک شعار بازاریابی است.
شرکت ساختگی: Dotone Gold Co.
بر اساس اسناد پروژه، «Dotone Gold Co.» تولیدکنندهٔ شمشهای ۲۴ عیار است و ذخایر توکن در دفاتر این شرکت و بانکهای معتبر نگهداری میشود. اما بررسیهای مستقل هیچ اثری از چنین شرکتی نشان نمیدهد. تنها نتایج، صفحات تبلیغاتی خود پروژه است.
این وضعیت نشان میدهد احتمالاً شرکت ساختگی یا پوششی برای جلب اعتماد کاربران ساخته شده است.
ادعاهای قدیمی زنجانی درباره طلا
پیشینهٔ زنجانی نشان میدهد که «طلا» همیشه یکی از ابزارهای او برای بازی با افکار عمومی بوده است.
- در سالهای گذشته مدعی شد یک تن یا حتی ۱۳ تن طلا وارد کشور کرده است.
- اما بانک مرکزی و گمرک اعلام کردند محمولهٔ واقعی تنها ۱۳ کیلوگرم شمش غیرقانونی بوده.
- این شمشها به دلیل وزن کمتر از یک کیلو و عیار پایینتر از استاندارد ۹۹۵.۵ مرجوع شدند.
زنجانی در مصاحبهای تلاش کرد این ماجرا را به «ممانعت بانک مرکزی» نسبت دهد و خود را ناجی معرفی کند که میخواست طلا را «به قیمت واقعی» به مردم برساند. اما واقعیت این بود که او طلای غیرقانونی وارد کرده بود.
الگوی تکراری او مشخص است: عدد واقعی کوچک است (۱۳ کیلو)، اما روایت رسانهای او بزرگنمایی میکند (یک تن یا ۱۳ تن). امروز هم همین الگو در TALA Token دیده میشود: ادعای ذخایر عظیم و پشتوانهٔ کامل بدون هیچ سند.
تضاد با قوانین ایران
بانک مرکزی ایران در سال ۱۴۰۳ شرایط سختگیرانهای برای فعالیت سکوهای فروش آنلاین طلا تعیین کرده است:
- ذخیرهٔ واقعی نزد بانک کارگشایی.
- قرارداد با بانک عامل و تطابق کیفپول با حساب بانکی.
- ثبت تراکنشها در سامانه جامع تجارت وزارت صمت.
- تسویه حداکثر ۴۸ ساعته.
- تأیید امنیتی پلیس فتا.
اما TALA Token هیچیک از این شرایط را ندارد:
- نه ذخیرهٔ واقعی در بانک کارگشایی.
- نه قرارداد بانکی.
- نه ثبت در سامانه تجارت.
- نه تسویهٔ ریالی.
- نه مجوز پلیس فتا.
به بیان ساده، اگر این پروژه بخواهد در چارچوب ایران فعالیت کند، غیرقانونی است. اما چون بر بستر بلاکچین خارجی ساخته شده، زنجانی عملاً میخواهد از قوانین داخلی فرار کند.
جمعبندی
TALA Token در ظاهر یک پروژه مدرن است: طلای دیجیتال روی بلاکچین، با پشتوانه کامل، حسابرسی خارجی و نقدشوندگی فوری. اما در واقعیت:
- هیچ سندی برای پشتوانه وجود ندارد.
- شرکت معرفیشده ساختگی است.
- حسابرسیها جعلیاند.
- بازار واقعی ندارد.
- با قوانین ایران تضاد کامل دارد.
- و در نهایت، بنیانگذارش کسی است که سابقهٔ طولانی در بزرگنمایی، روایتسازی و تخلفات مالی دارد.
🔴 نتیجه: TALA Token بیش از آنکه «طلای دیجیتال» باشد، یک تکرار مدرن از همان بازیهای قدیمی بابک زنجانی است. استفاده از بلاکچین فقط ابزار جدیدی است برای همان هدف قدیمی: فریب افکار عمومی و جذب سرمایه بدون پشتوانه واقعی.